[NEM: tìm hiểu] POI là gì?

Giải thuật về khai thác theo chỉ số quan trọng Proof-of-Importance, khai thác theo năng lực proof-of-work, và khai thác theo cổ phần proof-of-stake tất cả đều có một điểm chung. Tất cả chúng đều là các thuật toán được áp dụng cho nền tảng tiền điện tử giúp duy trì trật tự trong việc chọn nút tạo khối block. Điều này trở nên quan trọng khi chúng ta phải giải quyết những vấn đề gai góc trên hệ thống mạng phân tán đó là bị đúp giao dịch. Vấn đề này có thể xảy ra do lan lận khi giao dịch và được ghi nhận hai lần cho cùng một giao dịch gốc. Một số đồng tiền điện tử chọn cách xác minh từng giao dịch trong blockchain để ngăn chặn điều này.


Để hiểu tại sao ý tưởng POI của NEM lại mang tính cách mạng, trước hết chúng ta cần phải hiểu làm thế nào để POW và POS hoạt động.

POW (Proof of Work) là hệ thống đầu tiên được thực hiện và được sử dụng bởi các đồng tiền điện tử như Bitcoin và Scract coins như Dogecoin. Để "kiếm được" những đồng tiền này, bạn phải sử dụng máy tính của bạn để khai thác (đào) chúng; sức mạnh của máy bạn càng lớn, cơ hội bạn kiếm được càng nhiều.

Tại sao họ tạo ra giải thuật để làm cho nó tốn kém tiền bạc và tiêu tốn nhiều thời gian? Vì nó đòi hỏi sức mạnh tính toán lớn để tạo ra một khối, các cuộc tấn công vào blockchain sẽ trở nên khó khăn hơn để thực hiện bởi kẻ tấn công sẽ phải sử dụng một nguồn tài nguyên lớn đến mức không khả thi.

Lưu ý rằng rất nhiều đồng tiền điện tử (kể cả NEM) cũng có một số mô-đun duyệt blockchain, cho phép bất cứ ai xem bất kỳ giao dịch cũng như các khối. Công nghệ Blockchain cũng có thể được sử dụng để chia sẻ file và chứng minh quyền sở hữu tài sản, và nhiều thứ khác! Tuy nhiên, không lâu trước khi mọi người nhận ra những vấn đề rõ ràng này.

Khai thác tiền điện tử (quá trình sử dụng quyền lực tính toán để tạo ra các khối mới), đã rất ít được sử dụng. Khi công nghệ trở nên tốt hơn, người ta phải tiêu tốn nhiều tiền hơn để có được các máy ASIC mới nhất (máy đặc biệt cho khai thác tiền điện tử).

Thật vô nghĩa khi chỉ khai thác bằng một CPU. Bởi bạn phải cạnh tranh với các công ty có lợi thế về thiết bị ASIC, và chi phí điện. Ví dụ: nếu bạn có tỷ lệ hash CPU là 0.1kH điều đó có nghĩa là trong một tuần bạn thậm chí không kiếm được một xu!

Một vấn đề nữa là vì người giàu có thể trả cho các máy ASIC đắt tiền và họ trở nên càng giàu có hơn. Nói cách khác, cơ hội giàu có rất không đồng đều, với 1% số người nắm Bitcoin nhiều nhất thì đã nắm giữ đến 80% tổng lượng Bitcoins (bắt đầu từ năm 2014). Nhiều người giàu nhất không chủ động sử dụng bitcoin của họ, có nghĩa là họ đóng góp rất ít cho cộng đồng.

Đó là lý do tại sao hệ thống POS (Proof-of-Stake) được giới thiệu. Nó đã được triển khai lần đầu tiên bởi đồng tiền điện tử nổi tiếng Peercoin. Thay vì khai thác thông thường, nó yêu cầu người tham gia chứng minh quyền sở hữu "cổ phần" của họ, hoặc chứng minh họ có bao nhiêu Peercoin.

Càng giữ nhiều và giữ lâu các đồng tiền điện tử thì càng có nhiều khả năng ký kết khối block tiếp theo, và qua đó có nhiều sức mạnh tính toán được tiết kiệm. Tuy nhiên giải thuật này cũng có vấn đề. Người dùng giàu có có nhiều khả năng ký vào khối tiếp theo, và càng có nhiều khối, họ càng giàu có. Vấn đề là giống nhau, người giàu hơn sẽ đạt được sự giàu có nhanh hơn những người khác.

Giải thuật NEM hướng tới xử lý vấn đề này. Hệ thống POI của NEM không chỉ thưởng cho những người có số dư tài khoản lớn, mà còn tính đến số tiền họ giao dịch với người khác và họ giao dịch với ai. Điều này có nghĩa là những người tích cực giúp đỡ nền kinh tế và lợi ích của cộng đồng NEM, là những người phù hợp, được khen thưởng. Mỗi người dùng được cho một số điểm tin cậy, cao hơn thì cơ hội họ được thưởng sẽ càng cao.

Điều đó giúp cho quá trình phân phối được đều hơn; bất cứ ai đóng góp có thể kiếm được đồng XEM (tiền tệ của mạng NEM). NEM rất tuyệt vì nó mang lại những cơ hội tương tự cho mọi người. Mục đích chính là trao quyền cho những người thường xuyên sử dụng.

Sự khen thưởng này được thực hiện thông qua quá trình thu hoạch (harvest), một quá trình trong đó một nút sẽ tính toán các khối và chúng được thêm vào blockchain.

Để thực hiện điều này, bạn cần có một số dư quyền trữ (vest) là 10.000 XEM.
Vậy quyền trữ vest là gì ?

Quyền trữ Vest
Khi một người lần đầu tiên gửi tiền XEM vào tài khoản sẽ không có khoản tiền nào được đưa vào quyền trữ. Sau 24 giờ, 10% số dư được chuyển thành quyền trữ. Sau 24 giờ tiếp theo, 10% số dư còn lại được chuyển thành quyền trữ. Chu kỳ này tiếp tục miễn là XEM được giữ trong ví của bạn. Nếu bạn thực hiện một giao dịch, cả tiền quyền trữ và chưa được quyền trữ sẽ được sử dụng sao cho tỷ lệ của các đồng tiền chưa được quyền trữ/ đồng tiền đã được quyễn trữ là giữ nguyên.

Mục đích của việc này là xây dựng lòng tin, ví dụ: nếu bạn có 100.000 NEM, sẽ chỉ mất 24 giờ để bạn có 10.000 đồng NEM quyền trữ.

Một khi bạn đã có đủ số tiền quyền trữ, bạn có thể khai thác tiền điện tử XEM thông qua thu hoạch tự do hoặc thu hoạch uỷ thác. Thu hoạch tự do được thiết lập dễ dàng hơn, nhưng có nhiều bất lợi hơn thu hoạch được ủy thác.

Theo: NEM.IO